Nieuwsbrief januari 2021
Klik hier voor de nieuwsbrief in PDF-formaat.
Beste ouder(s)/verzorger(s),
2021 is alweer een week oud! 2020 was een bijzonder jaar in vele opzichten. Door de coronacrisis hebben wij ons als organisatie in een sneltreinvaart ontwikkeld in het verzorgen van online begeleiding. Helaas zitten we nu als land opnieuw in lockdown en betekent dit dat we de begeleiding alweer een paar weken deels online moeten verzorgen. We hebben gelukkig wel gemerkt dat we de online begeleiding nu sneller dan tijdens de eerste lockdown georganiseerd hadden en ook sneller kunnen schakelen tussen online en fysieke vormen van begeleiding. Desondanks hopen we natuurlijk dat we al onze leerlingen snel weer fysiek mogen verwelkomen op onze locaties!
De crisis heeft er ook voor gezorgd dat we als team nog bewuster zijn gaan stilstaan bij wie wij zijn, wat wij voor leerlingen willen en kunnen betekenen en hoe we hierin onderscheidend zijn van andere organisaties in dezelfde branche. Begin 2020 hebben wij u een informatiebrief over ‘het puberbrein’ gestuurd, naar aanleiding van een congres dat wij hebben gevolgd. Sindsdien hebben wij niet stilgezeten en hebben wij ons verder ontwikkeld door middel van scholing op het gebied van mindsetontwikkeling. In deze informatiebrief willen wij jullie graag in het kort meenemen in de inzichten die wij hebben opgedaan en hoe wij dit toepassen in de begeleiding van onze leerlingen.
We kennen allemaal de term ‘mindset’ wel en iedereen heeft er wel bepaalde ideeën bij, maar voor velen is het toch een abstracte, moeilijk te vatten verzamelterm. Het is gelinkt aan ‘positief zijn’, ‘doorzetten’, ‘focussen op het proces’… maar hoe kom je dan precies aan een goede, groeigerichte mindset en wat levert het je nou eigenlijk op? Voor onze organisatie is mindsetontwikkeling het afgelopen jaar écht gaan leven en heeft het een veel inhoudelijkere betekenis gekregen. Ondertussen is onze mindsetvisie doorgesijpeld in de organisatie, via de locatieleiders naar de coaches en vervolgens naar waar het ons vooral om te doen is: de leerlingen! Wat hebben we dan geleerd en hoe passen we dat toe?
De definitie van mindset die wij binnen OSN hanteren is de volgende: “de overtuiging die mensen hebben over hun intelligentie, kwaliteiten en talenten – en de veranderbaarheid daarvan.” Een groeimindset is de overtuiging die leidt tot optimisme en doorzettingsvermogen, dat je gelooft dat als je je best doet, het een beetje beter wordt. We zijn ons bewust geworden van de plasticiteit van de hersenen, dé verantwoording van een ontwikkelingsgerichte groeimindset. Iedereen kan zich namelijk ontwikkelen, het staat niet vast wat je kunt, je kunt zelf kiezen welke vaardigheden je gaat ontwikkelen door te oefenen. Zo stimuleer je je hersenen om nieuwe verbindingen te leggen tussen neuronen, bestaande verbindingen te versterken om zo impulsen sneller door te kunnen geven. Naar leerlingen toe proberen we dit inzicht te verwoorden door te benoemen dat je je hersenen kunt trainen door te oefenen, net als dat je dat bij sporten kan met je spieren. Je hersenen kun je dus zien als een spier!
We zijn ons een stuk bewuster geworden van ons taalgebruik, omdat in taal - vaak ongemerkt - een vaste mindset verweven zit. Denk hierbij aan beeldspraak zoals: ‘de appel valt niet ver van de boom’ welke we proberen te vervangen door meer groeigerichte uitspraken als ‘oefening baart kunst’. Los van uitspraken proberen we ook in gedrag een positief rolmodel voor onze leerlingen te zijn. We stimuleren onze coaches dit schooljaar des te meer om in het werk uitdagingen aan te gaan en bijvoorbeeld ook leerlingen te helpen met een vak waar ze in eerste instantie zelf niet zo zeker van zijn. Onder het mom van: ‘kom, we gaan samen eens kijken of we eruit komen’ en zo de leerling te laten zien dat wij ook geen alwetenden zijn, maar door met een open blik en door het aangaan van uitdagingen veel kunnen leren – en zijzelf ook! Om de leerlingen nog wat concreter mee te nemen in het idee van ‘oefening baart kunst’ kan het volgende filmpje waarin iemand leert fietsen op een fiets waarbij het stuur andersom gemonteerd is, helpend zijn: https://www.talentontwikkeling.com/blog/groeimindset-ontwikkelen/ (helemaal naar beneden scrollen).
We zijn ons het afgelopen jaar nog bewuster geworden van een ander aspect met betrekking tot mindset, namelijk dat het voor een leerling, om tot leren te kunnen komen, essentieel is dat hij zich veilig voelt. Als je brein onveiligheid detecteert (heel vroeger in de vorm van gevaarlijke dieren zoals leeuwen en slangen, tegenwoordig meer op sociaal vlak bijvoorbeeld in de vorm van teleurgestelde ouders of een docent die boos wordt), dan worden andere breinfuncties op non-actief gezet en er is dan geen ruimte meer voor leren. We kunnen in ons gedrag kleine veranderingen aanbrengen waardoor het brein van de leerling veiligheid gaat ervaren, namelijk door hem meer status en autonomie te laten ervaren. Dit doen we bij OSN concreet door leerlingen inspraak te geven in hun eigen leerproces. Door middel van vragen stellen kan een leerling tot een keuze komen hoe hij wil leren. Als een leerling dit lastig vindt, is het voor leggen van een aantal keuzes een optie. Ook complimenten en procesgerichte feedback geven helpt bij het verhogen van ervaren status, zoals: ‘Wat heb je hard gewerkt! Jouw aanpak was effectief, hoe pakte je het aan?’
Dit inzicht, over het belang van veiligheid om tot leren te komen, heeft er ook voor gezorgd dat we nog meer achter onze persoonlijke benadering van de leerlingen bij OSN staan. We nemen de tijd om een leerling echt te leren kennen, vinden het belangrijk dat de sfeer positief is, dat een leerling zich bij ons op zijn gemak voelt en willen graag weten wat de leerling naast school nog meer bezighoudt. Als een leerling niet lekker in zijn vel zit is dit namelijk van grote invloed op het schoolse presteren.
Tot slot benoemen we graag nog een aantal andere aspecten waarin ons herziene mindsetbeleid terug te zien is. We stimuleren onze leerlingen om zich te focussen op hun eigen proces, en zich niet te vergelijken met anderen. Cijfers gebruiken wij als bron van informatie over het leerproces, in plaats van dat het wordt gezien als een eindstation. Daarnaast proberen we bij onze leerlingen te onderzoeken waaraan ze succes- en faalervaringen toeschrijven. We proberen ze er naartoe te bewegen dat ze zoveel mogelijk aan zichzelf (intern) toeschrijven, dit maakt dat een mislukking omgebogen wordt tot een leerervaring in plaats van de moed verliezen. Zo bereiken ze uiteindelijk juist meer en worden ze bevestigd in het nut van een groeimindset. Tot slot benadrukken we veelvuldig naar leerlingen toe het belang van fouten maken: Fouten maken is nodig om te leren. Als iets even niet loopt zoals de leerling gedacht had, bespreken we wat hij hiervan geleerd heeft en hoe hij dit de volgende keer wil aanpakken.
Kaily, Rabab, Anne, Jolien, Desi, Jeroen, Janne, Mirthe & Roderick
